To wydarzyło się przed stu laty

Sterkowiec – wieś, licząca około tysiąca mieszkańców, położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim i w gminie Brzesko.

Historia tej miejscowości sięga XIV wieku, ale to dopiero wydarzenia z okresu pierwszej wojny światowej najmocniej zapisały się w jej dziejach. W listopadzie 1914 roku ruszył rosyjski „walec parowy”, ta ofensywa miała zgnieść opór państw centralnych i doprowadzić do zwycięstwa cara. Krwawe walki rozgorzały na całym froncie wschodnim. Był to czas szczytowych powodzeń rosyjskich. Carska armia odzyskała prawie całe Królestwo. Na południu zbliżała się do Śląska, Krakowa, Nowego Sącza i Limanowej. To co wydarzyło się w 1914 roku w Sterkowcu było częścią tej olbrzymiej operacji. Ta niewielka małopolska miejscowość też stała się areną krwawych walk. Namacalnym śladem wojennych zmagań na jej terenie jest zabytkowy cmentarz wojenny 279 – z grobami 40 Rosjan oraz 108 Austriaków z 55. i 95. pułku piechoty. Bitwa pod Sterkowcem rozegrała się w dniach 20-21 listopada. Dokładnie po stu latach – 22 listopada mieszkańcy mogli obejrzeć inscenizację tej bitwy. Pomysłodawcą rocznicowych obchodów był Krzysztof Bogusz – członek Grupy Rekonstrukcji Historycznej II Brygada Legionów, a równocześnie mieszkaniec Sterkowca. Udział w inscenizacji wzięli rekonstruktorzy z kilku grup. Nie zabrakło wśród nich członków GRH STRZELCY im. 31 pSK z Mszczonowa. Mszczonowianie wystąpili przed publicznością historycznego widowiska w uniformach carskich piechurów.

Całe rocznicowe, batalistyczno- edukacyjne przedsięwzięcie, przygotowane w Sterkowcu składało się z kilku części: Mszy polowej na cmentarzu nr 279, widowiska z udziałem rekonstruktorów, turnieju planszowych gier strategicznych „Rosyjski walec parowy” zrealizowanego przez członków stowarzyszenia GRH 13. Pułk Piechoty „Krakowskie Dzieci” oraz prelekcji naukowej, połączonej z wystawą pamiątek z okresu I wojny Światowej.

—
Piotr Dymecki
GRH STRZELCY im. 31 pSK z Mszczonowa